Buiten de lijntjes schrijven
Oma en kleindochter staan aan de oever van de Berkel. Handje in oude hand lopen ze het trapje af en bibberglimlachend gaan ze te water. Klaar voor hun 250 meter zwemmen. Samen. Ik had net zelf 3000 meter gezwommen langs tuintjes, onder overhangende bomen, door waterplanten, met zwaaiende mensen op bruggen en uitzicht op de Zutphense watertoren.
Dein op creatieve golfjes
Het grootste deel van het jaar train ik in zwembaden, eindeloos heen en weer binnen de lijntjes. ’s Zomers mag ik los en ligt het open water uitnodigend voor me klaar. Ultieme vrijheid, in- en uitademen, in trance raken door het ritme van mijn armen die door het water klieven. Zwemmen is echter meer: tijdens het bewegen in water dein ik op creatieve golfjes. Spontaan komen er verrassende invalshoeken, concepten en woorden binnen. De gekste combinaties ontstaan. Zwemmend heb ik geen oordeel over mijn gedachten, dat helpt enorm. Veel ideeën worden niet denkend achter mijn computerscherm geboren, maar tijdens de vrije slag in de Oude IJssel, de Kromme Rijn, de Linge of in de Middellandse zee.
Oefen de vrije slag
Als tekstcoach krijg ik regelmatig de vraag: ‘Gert, hoe kan ik creatiever schrijven?’ Een van mijn adviezen is in de Berkel maar weer eens bevestigd: laat je bestaande tekst los en wees niet bevreesd voor het onbekende. Dat is knap lastig: we koesteren jargon, vaste inhoud en bekende structuren. Angstvallig klampen we ons vast aan een reddingsboei, terwijl we vergeten dat we kunnen zwemmen. Veel schrijvers blijven liever sleutelen aan details, binnen de lijntjes en gegeven kaders. Mijn advies: geef je over aan de onbekende stroom, het troebele zicht en vertrouw op je vrije slag. Een duik in het open water zet jouw ideeënstroom in beweging.
Ontwikkel je eigen stem
Worstel je met de vaste lijnen? Vertel een vriend van de sportclub of een onbekende wat je wilt vertellen. Hardop zonder gêne of barrière. Niemand in de buurt? Zet de voicerecorder van je smartphone aan en spreek je verhaal in. Het hoeft geen TED Talk te zijn: spring vrolijk of onzeker van de hak op de tak, stotter, lach, struikel, maak zijsprongetjes, ongeremd en puur. Dan schrijf je met je eigen stem en niet met het jargon van de zaak. Dan praat je van mens tot mens, nodig je uit en daar gaat het om in teksten.
Of pak een wit vel papier zonder lijntjes en hokjes en zet daar de woorden op die volgens jou essentieel zijn voor je verhaal. Of de mooiste woorden waar je blij van wordt. Heb je nog een vierkleurenpen? Leef je uit! De structuur, samenhang en argumentatie komen vanzelf wel.
Blijf verwonderend in beweging
De lijstjesfans moet ik teleurstellen: ik heb niet de vijf beste schrijftips op een rijtje gezet. Ik wil je vooral niet beperken en afremmen tot zwemmen in vijf banen: er liggen wel honderd ideeën op je te wachten als je in beweging komt. Zwem, wandel, ren, fiets, praat, observeer, luister naar jezelf en anderen. Laat je inspireren door alles om je heen, verwonder, blijf als een kind nieuwsgierig naar het waarom vragen.
Zwem er gerust op los en blijf je soepele schrijfspieren trainen: bewegend kom je op nieuwe beelden en associeer je makkelijker. Je teksten worden levendiger, natuurlijker en persoonlijker. Schrijf buiten de lijntjes en trakteer je lezers op een tekst die ze met plezier lezen. Zeker weten dat ze jouw verhaal dan graag doorvertellen.
P.S. Oma en dochter zwommen met speels gemak van start naar finish. En zo ziet dat eruit!
Over Gert Hardeman
Ik luister, denk mee, schrijf, verbind en breng mensen in beweging. Met aantrekkelijke en overtuigende teksten. Ik bedenk creatieve oplossingen voor communicatie-problemen en adviseer klanten op het gebied van tekst en communicatie. P.S. Hoe help ik mijn klanten? Check deze gezonde business case
